Οδοντικό ή Ακροριζικό απόστημα

Ένα οδοντικό ή ακροριζικό απόστημα είναι η συγκέντρωση πύου στο οστό των γνάθων στο άκρο ενός μολυσμένου δοντιού. Συνήθως το απόστημα προέρχεται από μια βακτηριδιακή μόλυνση που έχει αναπτυχθεί στο ακρορίζιο του δοντιού. Αυτή η μόλυνση μπορεί να ξεκινά από νεκρωμένο πολφό, που προκαλείται συνήθως από φθορά των δοντιών, ραγισμένα δόντια, εκτεταμένη περιοδοντική νόσο ή μια αποτυχημένη απονεύρωση.
Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί από τα βακτήρια που εισέρχονται στο δόντι από ένα σφράγισμα. Ο πόνος είναι η ένδειξη ότι το σώμα μας αντιδρά στους μικροοργανισμούς που αναπτύσσονται στην περιοχή του αποστήματος, και το αποτέλεσμα αυτής της ανάπτυξης είναι ο σχηματισμός πύου.


Διάκριση
Υπάρχουν δύο τύποι οδοντικών αποστημάτων ανάλογα με τη θέση τους:
- Το ακροριζικό απόστημα που ξεκινά από τον οδοντικό πολφό.
- Το περιοδοντικό απόστημα που αρχίζει από το οστό που περιβάλλει τον οδοντικό σχηματισμό.


Εμφάνιση και συμπτώματα
Το κύριο σύμπτωμα του αποστήματος είναι ο σοβαρός πονόδοντος. Ο πόνος είναι συνεχής έως και βασανιστικός, ενώ η άσκηση πίεσης και η επαφή με το ζεστό μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση της κατάστασης. Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από πρήξιμο στη βάση των δοντιών, των ούλων, ακόμη δε και στην παρειά. Το απόστημα μπορεί μερικές φορές να είναι ανώδυνο, αλλά μπορεί ακόμη και να προκαλεί πρήξιμο των ούλων. Σε πολλές περιπτώσεις, το απόστημα, μπορεί να βρει διέξοδο μέσω του οστού στη στοματική κοιλότητα με παράλληλη εμφάνιση πύου μέσω του συριγγίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το απόστημα δοντιών μπορεί ακόμη και να κάνει διάτρηση στο οστό και να αρχίσει την αποστράγγιση σε γειτονικούς ιστούς δημιουργώντας τοπικό οίδημα του προσώπου, ενώ οι λεμφαδένες μπορεί να πρηστούν και να μαλακώσουν ως αντίδραση στη λοίμωξη. Ο ασθενής, μπορεί ακόμη να αισθάνεται ημικρανία μιας και ο πόνος μπορεί να μεταφερθεί από τη μολυσμένη περιοχή στους γύρω ιστούς.


Θεραπεία
Η επιτυχής αντιμετώπιση του αποστήματος επικεντρώνεται στη μείωση και εξάλειψη της αποικίας των ανεπιθύμητων μικροοργανισμών. Αυτό θα γίνει σε πρώτη φάση με τη χορήγηση από τον υπεύθυνο γι’ αυτό το περιστατικό ιατρό ειδικότητας, που πρέπει να είναι Οδοντίατρος, ο οποίος και θα χορηγήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή με βάση κυρίως κάποιο αντιβιοτικό. Η επόμενη φάση, που επίσης θα είναι με ευθύνη του οδοντιάτρου, θα είναι η αποκατάσταση, αν μπορεί να γίνει, με ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Κατεστραμμένα δόντια πρέπει να εξαχθούν και κατόπιν να γίνει απόξεση όλων των μαλακών ιστών. Συμπληρωματικά μπορεί να χρειασθεί ουλική ή περιοδοντική απόξεση.
Ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα, δόντια που υποβλήθηκαν σε απονεύρωση λόγω αποστήματος, πρέπει να επανεξετάζονται κάθε 1-2 χρόνια για να αποκλειστούν πιθανές μολύνσεις και να εξασφαλιστεί η φυσιολογική τους κατάσταση.

Αίτια αποτυχίας
Αποστήματα μπορεί να αποτύχει να θεραπευτούν για διάφορους λόγους: 

• Λόγω ύπαρξης κυστικών σχηματισμών
• Λόγω ανεπαρκούς απονεύρωσης
• Όταν συμβαίνει να υπάρχουν κατακόρυφα κατάγματα ρίζας
• Από τυχαίο εντοπισμό ξένων υλικών στην περιοχή της βλάβης
• Όταν συνυπάρχει με συγγενή περιοδοντική νόσο
• Από τυχαία διείσδυση στους κόλπους της άνω γνάθου

Σε ακραίες περιπτώσεις σε αποστήματα τα οποία δεν αντιμετωπίζονται με επιτυχία, μπορεί να χρειαστεί να γίνει χειρουργική επέμβαση και βιοψία για την αξιολόγηση της διάγνωσης.

Συνέπειες μη θεραπείας
Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, ένα σοβαρό απόστημα δοντιών μπορεί να γίνει αρκετά μεγάλο, να διατρήσει το οστό, να ακολουθήσει το δρόμο της μικρότερης αντίστασης και να εξαπλωθεί είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά και να επεκταθεί στο μαλακό ιστό προκαλώντας οστεομυελίτιδα ή φλεγμονή αντίστοιχα. Από εκεί ακολουθεί το δρόμο της μικρότερης αντίστασης και μπορεί να εξαπλωθεί είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά. Η πορεία της λοίμωξης επηρεάζεται από παράγοντες, όπως η θέση των δοντιών που έχουν μολυνθεί και το πάχος των οστών και των μυών.

Μπορεί επίσης να ξεκινήσουν αποστραγγίσεις που επιτρέπουν στο πύον να παροχετευθεί από το σημείο συσσώρευσης, είτε ενδοστοματικά (συνήθως μέσω των ούλων), είτε εξωστοματικά. Χρόνια παροχέτευση θα επιτρέψει τον σχηματισμό καναλιού αποστράγγισης, ανακουφίζοντας έτσι προσωρινά και απαλλάσσοντας τον ασθενή από ορισμένα επώδυνα συμπτώματα που σχετίζονται με την πίεση.

Η εσωτερική διάχυση του αποστήματος προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία μιας και η αυξανόμενη μόλυνση δημιουργεί χώρο εντός των ιστών γύρω από τη μόλυνση. Σοβαρές επιπλοκές που απαιτούν άμεση νοσηλεία αναφέρονται στη Λουδοβίκειο κυνάγχη, που είναι ένας συνδυασμός της αυξανόμενης μόλυνσης και της φλεγμονής που κλείνουν το χώρο των αεραγωγών και προκαλούν δυσκολία στις αναπνευστικές κινήσεις έστω και σε ακραίες περιπτώσεις. Επίσης, η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί στο μεσοθωράκιο, γεγονός το οποίο μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες για τα ζωτικά όργανα όπως η καρδιά.

Ανάλογα με τη σοβαρότητα της λοίμωξης, οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται μόνο ήπια άρρωστοι, ή μπορεί, σε ακραίες περιπτώσεις να χρειαστούν νοσοκομειακή περίθαλψη.

Πηγή: www.maidonis.gr