Ανάλυση σχετικά με τα πλεονεκτήματα των τεχνικών λεύκανσης των δοντιών στο σπίτι ή στο ιατρείο
Μερικοί οδοντίατροι χρησιμοποιούν δυναμική λεύκανση ή λευκαντικές τεχνικές στο ιατρείο, που περιέχουν υπεροξείδιο του υδρογόνου, για τους ασθενείς που θέλουν πιο λαμπερά χαμόγελα. Άλλοι πάλι προτιμούν προϊόντα που χρησιμοποιούνται στο σπίτι, για τη λεύκανση ενός ή περισσοτέρων δοντιών.
Ο Dan Nathanson, DMD, MSD, πρόεδρος του τμήματος biomaterials στο Goldman School of Graduate Dentistry του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, εκτιμάει ότι ο αριθμός των ασθενών του, στους οποίους εφαρμόζει λεύκανση στο ιατρείο ή τεχνικές λεύκανσης στο σπίτι είναι ο ίδιος: «Πιθανόν, να υπάρχει χώρος και για τις δυο διαδικασίες παράλληλα» λέει ο Nathanson, σημειώνοντας ότι μερικοί ασθενείς μπορεί να προτιμούν να κάνουν την λεύκανση στο σπίτι τους, ενώ κάποιοι άλλοι θέλουν να το αναλάβει ο οδοντογιατρός τους. «Είναι καλό να έχεις και τις δύο επιλογές. Αναφέρει μάλιστα δυο διαφορές «κλειδιά» μεταξύ της λεύκανσης στο σπίτι και της λεύκανσης στο ιατρείο. »Είναι γεγονός ότι η λεύκανση στο ιατρείο διαφέρει από την λεύκανση στο σπίτι σε δύο ευδιάκριτα σημεία» λέει ο Nathanson. «Πρώτον, κατά τη διάρκεια της λεύκανσης στο ιατρείο, ο μαλακός ιστός είναι τελείως απομονωμένος από το υλικό λεύκανσης. Στη λεύκανση στο σπίτι, το υλικό έρχεται σε επαφή με τον ουλικό ιστό. Η άλλη διαφορά είναι η διάρκεια της έκθεσης. Στην τεχνική στο ιατρείο, η κάθε έκθεση είναι 20 λεπτά. Μέσα σε τέσσερις επισκέψεις, εκθέτεις τον ασθενή συνολικά μόνο 80 λεπτά. Δεν χρειάζεται ούτε 1/2 ώρα για ολόκληρη την θεραπεία, ενώ στη λεύκανση στο σπίτι, το υλικό ενεργεί καθόλη τη διάρκεια της νύχτας για μερικές βδομάδες». Ο ίδιος ομολογεί ότι αισθάνεται λίγο πιο άνετα με τη τεχνική λεύκανσης στο ιατρείο παρόλο που καμιά κλινική μελέτη δεν έχει αποδείξει ότι τα προϊόντα για τη λεύκανση στο σπίτι έχουν δυσμενή αποτελέσματα, αυτός σημειώνει ότι κάποιες, μη σχετικές με το θέμα έρευνες, έχουν αποδείξει ότι το υπεροξείδιο του υδρογόνου, μπορεί να είναι επιβλαβές για τους μαλακούς ιστούς1,2. Παρά το γεγονός ότι τα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι, περιέχουν μικρότερη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου από τα συστήματα λεύκανσης του ιατρείου, ο Nathanson υποστηρίζει ότι κάποιες ερωτήσεις ίσως να παραμείνουν αναπάντητες σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων λεύκανσης στο σπίτι μακροπρόθεσμα, στην περίπτωση ου χρησιμοποιούνται εσφαλμένα. Επίσης αναγνωρίζει αρκετά πλεονεκτήματα στην τεχνική λεύκανσης στο ιατρείο, κυρίως τώρα που δεν είναι απαραίτητες για τη διαδικασία οι λάμπες θερμότητας. Οι παλιές λάμπες, λέει ο Nathanson, μερικές φορές μετέτρεπαν τη διαδικασία σε μια επώδυνη εμπειρία για τον ασθενή με το να αυξάνουν την ευαισθησία μετά την επέμβαση. «Τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ασθενών παραπονέθηκαν για ευαισθησία που κράτησε περισσότερο από 24 ώρες, αμέσως μετά τη θεραπεία», λέει «και το διάλυμα είχε τη τάση να εξατμίζεται με αποτέλεσμα να πρέπει να το επανατοποθετήσεις». Από τη στιγμή που τα νεώτερα υλικά για τη λεύκανση στο ιατρείo είναι gels, δημιουργείται μια επίστρωση γύρω από το δόντι που εμποδίζει τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου να διαφύγουν. «Το gel δεν χρειάζεται να τοποθετείται τόσο συχνά όσο το υγρό, πιθανόν μόνο 2 ή 3 φορές μέσα στα 20 λεπτά της διαδικασίας», σχολιάζει ο Nathanson. Επίσης το gel είναι λιγότερο πιθανό να διαπεράσει τον ελαστικό απομονωτήρα και να έρθει σε επαφή με τον μαλακό ιστό, και απαιτεί μια μικρότερη χρονικά θεραπεία 20 λεπτών, σε σύγκριση με τα 30 της περίπτωσης του υγρού. «Ο ασθενής αισθάνεται περισσότερο άνετα με τα νεώτερα υλικά, διότι δεν χρειάζεται να καθίσει κάτω απ’ το φως για 30 λεπτά». Ο Nathanson τυπικά θεραπεύει έξι στα 10 δόντια κάθε φορά. Η λεύκανση μπορεί συνήθως να επιτευχθεί σε δύο ή τρεις επισκέψεις, με διαφορά μεταξύ τους τουλάχιστον μια εβδομάδα ή 10 ημέρες. «Σε εξαιρετικές περιπτώσεις πιθανόν να απαιτηθούν περισσότερες επισκέψεις. Αν όμως δεν υπάρχει αποτέλεσμα στις τρεις συναντήσεις, τότε αρχίζω να ψάχνω για άλλες εναλλακτικές λύσεις», σχολιάζει ο Nathanson.
Ο Dan Nathanson, DMD, MSD, πρόεδρος του τμήματος biomaterials στο Goldman School of Graduate Dentistry του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, εκτιμάει ότι ο αριθμός των ασθενών του, στους οποίους εφαρμόζει λεύκανση στο ιατρείο ή τεχνικές λεύκανσης στο σπίτι είναι ο ίδιος: «Πιθανόν, να υπάρχει χώρος και για τις δυο διαδικασίες παράλληλα» λέει ο Nathanson, σημειώνοντας ότι μερικοί ασθενείς μπορεί να προτιμούν να κάνουν την λεύκανση στο σπίτι τους, ενώ κάποιοι άλλοι θέλουν να το αναλάβει ο οδοντογιατρός τους. «Είναι καλό να έχεις και τις δύο επιλογές. Αναφέρει μάλιστα δυο διαφορές «κλειδιά» μεταξύ της λεύκανσης στο σπίτι και της λεύκανσης στο ιατρείο. »Είναι γεγονός ότι η λεύκανση στο ιατρείο διαφέρει από την λεύκανση στο σπίτι σε δύο ευδιάκριτα σημεία» λέει ο Nathanson. «Πρώτον, κατά τη διάρκεια της λεύκανσης στο ιατρείο, ο μαλακός ιστός είναι τελείως απομονωμένος από το υλικό λεύκανσης. Στη λεύκανση στο σπίτι, το υλικό έρχεται σε επαφή με τον ουλικό ιστό. Η άλλη διαφορά είναι η διάρκεια της έκθεσης. Στην τεχνική στο ιατρείο, η κάθε έκθεση είναι 20 λεπτά. Μέσα σε τέσσερις επισκέψεις, εκθέτεις τον ασθενή συνολικά μόνο 80 λεπτά. Δεν χρειάζεται ούτε 1/2 ώρα για ολόκληρη την θεραπεία, ενώ στη λεύκανση στο σπίτι, το υλικό ενεργεί καθόλη τη διάρκεια της νύχτας για μερικές βδομάδες». Ο ίδιος ομολογεί ότι αισθάνεται λίγο πιο άνετα με τη τεχνική λεύκανσης στο ιατρείο παρόλο που καμιά κλινική μελέτη δεν έχει αποδείξει ότι τα προϊόντα για τη λεύκανση στο σπίτι έχουν δυσμενή αποτελέσματα, αυτός σημειώνει ότι κάποιες, μη σχετικές με το θέμα έρευνες, έχουν αποδείξει ότι το υπεροξείδιο του υδρογόνου, μπορεί να είναι επιβλαβές για τους μαλακούς ιστούς1,2. Παρά το γεγονός ότι τα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι, περιέχουν μικρότερη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου από τα συστήματα λεύκανσης του ιατρείου, ο Nathanson υποστηρίζει ότι κάποιες ερωτήσεις ίσως να παραμείνουν αναπάντητες σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων λεύκανσης στο σπίτι μακροπρόθεσμα, στην περίπτωση ου χρησιμοποιούνται εσφαλμένα. Επίσης αναγνωρίζει αρκετά πλεονεκτήματα στην τεχνική λεύκανσης στο ιατρείο, κυρίως τώρα που δεν είναι απαραίτητες για τη διαδικασία οι λάμπες θερμότητας. Οι παλιές λάμπες, λέει ο Nathanson, μερικές φορές μετέτρεπαν τη διαδικασία σε μια επώδυνη εμπειρία για τον ασθενή με το να αυξάνουν την ευαισθησία μετά την επέμβαση. «Τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ασθενών παραπονέθηκαν για ευαισθησία που κράτησε περισσότερο από 24 ώρες, αμέσως μετά τη θεραπεία», λέει «και το διάλυμα είχε τη τάση να εξατμίζεται με αποτέλεσμα να πρέπει να το επανατοποθετήσεις». Από τη στιγμή που τα νεώτερα υλικά για τη λεύκανση στο ιατρείo είναι gels, δημιουργείται μια επίστρωση γύρω από το δόντι που εμποδίζει τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου να διαφύγουν. «Το gel δεν χρειάζεται να τοποθετείται τόσο συχνά όσο το υγρό, πιθανόν μόνο 2 ή 3 φορές μέσα στα 20 λεπτά της διαδικασίας», σχολιάζει ο Nathanson. Επίσης το gel είναι λιγότερο πιθανό να διαπεράσει τον ελαστικό απομονωτήρα και να έρθει σε επαφή με τον μαλακό ιστό, και απαιτεί μια μικρότερη χρονικά θεραπεία 20 λεπτών, σε σύγκριση με τα 30 της περίπτωσης του υγρού. «Ο ασθενής αισθάνεται περισσότερο άνετα με τα νεώτερα υλικά, διότι δεν χρειάζεται να καθίσει κάτω απ’ το φως για 30 λεπτά». Ο Nathanson τυπικά θεραπεύει έξι στα 10 δόντια κάθε φορά. Η λεύκανση μπορεί συνήθως να επιτευχθεί σε δύο ή τρεις επισκέψεις, με διαφορά μεταξύ τους τουλάχιστον μια εβδομάδα ή 10 ημέρες. «Σε εξαιρετικές περιπτώσεις πιθανόν να απαιτηθούν περισσότερες επισκέψεις. Αν όμως δεν υπάρχει αποτέλεσμα στις τρεις συναντήσεις, τότε αρχίζω να ψάχνω για άλλες εναλλακτικές λύσεις», σχολιάζει ο Nathanson.
ΕΠΑΙΝΟΣ ΣΤΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΕΥΚΑΝΣΗΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Σε αντίθεση με τον Nathanson, ο Gerald E. Denehy, DDS, MS, διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος στην οδοντική χειρουργική στο University of Iowa College of Dentistry στην πόλη της Iowa, λέει ότι προτιμάει την τεχνική λεύκανσης στο σπίτι. Ο Denehy και τρεις συνάδελφοι του πρόσφατα διηύθυναν μια συγκριτική μελέτη για μερικά από τα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι που διατίθενται στην αγορά3, και τα είχε χρησιμοποιήσει εκτενώς στο ιατρείο του. Μέσα σε 4 χρόνια, λέει, εκατοντάδες ασθενείς έχουν υποβληθεί σ’ αυτή τη θεραπεία με επιτυχία στην Οδοντιατρική σχολή. Ο Denehy διδάσκει και τις τεχνικές λεύκανσης στο ιατρείο και τις τεχνικές λεύκανσης στο σπίτι στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές διότι ισχυρίζεται ότι οι φοιτητές του πρέπει να έχουν γνώση για όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά. Παρόλα αυτά, ο ίδιος προτιμάει την λεύκανση στο σπίτι. »Έχω εφαρμόσει την λεύκανση στο ιατρείο και πέτυχα θετικά αποτελέσματα, αλλά αισθανόμουν ότι δεν ήταν τόσο όπως στη περίπτωση της λεύκανσης στο σπίτι» λέει ο Denehy. «Η λεύκανση στο ιατρείο ήταν περισσότερο χρονοβόρα για μένα. Για κάποιες θεραπείες χρειάστηκαν, μερικές φορές τρεις ή τέσσερις επισκέψεις και περίπου 30 λεπτά για κάθε θεραπεία». Οι παλαιότερες τεχνικές δυναμικής λεύκανσης ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρες, σημειώνει ο Denehy, εξαιτίας της αύξησης της θερμότητας που απαιτείτο. «Έπαιρνε πολύ χρόνο να τοποθετήσεις τον ελαστικό απομονωτήρα, να τον σφίξεις γύρω από τα δόντια και μετά να εφαρμόσεις το προϊόν λεύκανσης στα δόντια. Σίγουρα δεν ήταν (η διαδικασία) ιδιαίτερα συμφέρουσα από οικονομική άποψη. Και εγώ δεν ήμουν ποτέ ικανοποιημένος με τα αποτελέσματα». Ο Denehy παραδέχεται ότι τα νεώτερα προϊόντα που εφαρμόζονται στο ιατρείο ενεργούν πιο γρήγορα και μερικά χρειάζονται απλώς ένα ορατό φως και όχι το φως μιας λάμπας θερμότητας. «Όμως τα προϊόντα αυτά είναι σχετικά ακριβά για να τα χρησιμοποιήσεις» σχολιάζει. «Μια πρώτη εφαρμογή σε ένα πλήρες τόξο μπορεί να κοστίσει $10 ή $15, και μπορεί σε μια επίσκεψη να απαιτηθούν τρεις ή τέσσερις εφαρμογές. Και πάλι βρίσκω ότι τα αποτελέσματα δεν είναι ούτε τόσο προβλεπόμενα ούτε τόσο καλά». Στην περίπτωση της λεύκανσης στο σπίτι, ο Denehy αρχίζει με το ιστορικό του ασθενή, βρίσκοντας έτσι τι επιθυμεί ο ασθενής από πλευράς αισθητικής, παίρνει ένα αποτύπωμα και συζητά σχετικά με τις πιθανές παρενέργειες της διαδικασίας λεύκανσης, περιλαμβανομένης και μιας πιθανής ευαισθησίας στο κρύο ή ενός ήπιου ερεθισμού του μαλακού ιστού. «Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μέσα σε 15 λεπτά», λέει ο Denehy. «Μετά ο ασθενής επιστρέφει για να δοκιμάσει τον νάρθηκα νυκτός και για να πάρει οδηγίες για το πως να χρησιμοποιεί το λευκαντικό υλικό. Αυτό μπορεί να πάρει από 5 έως 10 λεπτά. Έπειτα κανονίζω μια συνάντηση επανεξέτασης περίπου μετά από 2 εβδομάδες. Διαθέτω λιγότερο χρόνο για ολόκληρη τη διαδικασία λεύκανσης στο σπίτι από ότι θα διέθετα για μια επίσκεψη για δυναμική λεύκανση, στην οδοντιατρική καρέκλα.
Σε αντίθεση με τον Nathanson, ο Gerald E. Denehy, DDS, MS, διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος στην οδοντική χειρουργική στο University of Iowa College of Dentistry στην πόλη της Iowa, λέει ότι προτιμάει την τεχνική λεύκανσης στο σπίτι. Ο Denehy και τρεις συνάδελφοι του πρόσφατα διηύθυναν μια συγκριτική μελέτη για μερικά από τα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι που διατίθενται στην αγορά3, και τα είχε χρησιμοποιήσει εκτενώς στο ιατρείο του. Μέσα σε 4 χρόνια, λέει, εκατοντάδες ασθενείς έχουν υποβληθεί σ’ αυτή τη θεραπεία με επιτυχία στην Οδοντιατρική σχολή. Ο Denehy διδάσκει και τις τεχνικές λεύκανσης στο ιατρείο και τις τεχνικές λεύκανσης στο σπίτι στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές διότι ισχυρίζεται ότι οι φοιτητές του πρέπει να έχουν γνώση για όλα τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά. Παρόλα αυτά, ο ίδιος προτιμάει την λεύκανση στο σπίτι. »Έχω εφαρμόσει την λεύκανση στο ιατρείο και πέτυχα θετικά αποτελέσματα, αλλά αισθανόμουν ότι δεν ήταν τόσο όπως στη περίπτωση της λεύκανσης στο σπίτι» λέει ο Denehy. «Η λεύκανση στο ιατρείο ήταν περισσότερο χρονοβόρα για μένα. Για κάποιες θεραπείες χρειάστηκαν, μερικές φορές τρεις ή τέσσερις επισκέψεις και περίπου 30 λεπτά για κάθε θεραπεία». Οι παλαιότερες τεχνικές δυναμικής λεύκανσης ήταν ιδιαίτερα χρονοβόρες, σημειώνει ο Denehy, εξαιτίας της αύξησης της θερμότητας που απαιτείτο. «Έπαιρνε πολύ χρόνο να τοποθετήσεις τον ελαστικό απομονωτήρα, να τον σφίξεις γύρω από τα δόντια και μετά να εφαρμόσεις το προϊόν λεύκανσης στα δόντια. Σίγουρα δεν ήταν (η διαδικασία) ιδιαίτερα συμφέρουσα από οικονομική άποψη. Και εγώ δεν ήμουν ποτέ ικανοποιημένος με τα αποτελέσματα». Ο Denehy παραδέχεται ότι τα νεώτερα προϊόντα που εφαρμόζονται στο ιατρείο ενεργούν πιο γρήγορα και μερικά χρειάζονται απλώς ένα ορατό φως και όχι το φως μιας λάμπας θερμότητας. «Όμως τα προϊόντα αυτά είναι σχετικά ακριβά για να τα χρησιμοποιήσεις» σχολιάζει. «Μια πρώτη εφαρμογή σε ένα πλήρες τόξο μπορεί να κοστίσει $10 ή $15, και μπορεί σε μια επίσκεψη να απαιτηθούν τρεις ή τέσσερις εφαρμογές. Και πάλι βρίσκω ότι τα αποτελέσματα δεν είναι ούτε τόσο προβλεπόμενα ούτε τόσο καλά». Στην περίπτωση της λεύκανσης στο σπίτι, ο Denehy αρχίζει με το ιστορικό του ασθενή, βρίσκοντας έτσι τι επιθυμεί ο ασθενής από πλευράς αισθητικής, παίρνει ένα αποτύπωμα και συζητά σχετικά με τις πιθανές παρενέργειες της διαδικασίας λεύκανσης, περιλαμβανομένης και μιας πιθανής ευαισθησίας στο κρύο ή ενός ήπιου ερεθισμού του μαλακού ιστού. «Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μέσα σε 15 λεπτά», λέει ο Denehy. «Μετά ο ασθενής επιστρέφει για να δοκιμάσει τον νάρθηκα νυκτός και για να πάρει οδηγίες για το πως να χρησιμοποιεί το λευκαντικό υλικό. Αυτό μπορεί να πάρει από 5 έως 10 λεπτά. Έπειτα κανονίζω μια συνάντηση επανεξέτασης περίπου μετά από 2 εβδομάδες. Διαθέτω λιγότερο χρόνο για ολόκληρη τη διαδικασία λεύκανσης στο σπίτι από ότι θα διέθετα για μια επίσκεψη για δυναμική λεύκανση, στην οδοντιατρική καρέκλα.
Η ΛΕΥΚΑΝΣΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΟΥΛΑ
Η λεύκανση στο σπίτι με νάρθηκα άρχισε να εφαρμόζεται στη δεκαετία του 1960 όταν οι οδοντίατροι χρησιμοποιούσαν διάλυμα 10% υπεροξειδίου της ουρίας στους στοματικούς νάρθηκες για να θεραπεύσουν τραύματα και να μειώσουν την φλεγμονή των ούλων4. Αυτοί λοιπόν παρατήρησαν μια απρόσμενη λεύκανση των δοντιών ως αποτέλεσμα. Οι οδοντίατροι δείχνοντας ενδιαφέρον στην ανάπτυξη της τεχνικής, την υιοθέτησαν ως μια εναλλακτική λύση στην δυναμική λεύκανση, η οποία τυπικά απαιτεί τη χρήση διαλύματος 35% υπεροξειδίου του υδρογόνου. Τα προϊόντα κυκλοφόρησαν στην αγορά, αλλά η χωρίς επίβλεψη χρήση τους δημιούργησε ανησυχία σε κάποιους οδοντίατρους, οι οποίοι ανέφεραν έρευνες που έδειχναν της επιβλαβείς συνέπειες του υπεροξειδίου του υδρογόνου στους μαλακούς ιστούς. Τα περισσότερα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι περιέχουν 10% υπεροξειδίου της ουρίας, σημειώνει ο Denehy, το οποίο διασπάται περίπου σε 3% υπεροξειδίου του υδρογόνου μέσα στην στοματική κοιλότητα. Ωστόσο, ο Denehy, βρήκε ότι η προσεχτική χρήση του gel υψηλού ιξώδους των προϊόντων με υπεροξείδιο της ουρίας δεν δημιουργεί προβλήματα στα ούλα. «Θεωρώ ότι είναι ασφαλή όταν χρησιμοποιούνται κάτω από την επίβλεψη του οδοντιάτρου και με τη σωστή τεχνική» λέει ο ίδιος. «Υπάρχει λόγος ανησυχίας μόνο όταν χρησιμοποιούνται στοματικοί νάρθηκες οι οποίοι ν εφαρμόζουν και οι ασθενείς δεν έχουν καθοδηγηθεί σωστά, ή όταν αγοράζονται προϊόντα χωρίς την εποπτεία γιατρού και δεν χρησιμοποιούνται όπως πρέπει. Με νάρθηκα όμως που ταιριάζει σωστά πάνω στα δόντια και έχει κατασκευαστεί ειδικά για τον ασθενή, και με τη σωστή καθοδήγηση και εποπτεία από τον οδοντίατρο, αισθάνομαι πολύ ασφαλής να τα χρησιμοποιώ» (βλ. εικόνες 1 και 2). Τα προϊόντα που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα ήταν τα εξής: Proxigel, White E. Brite, και Rembrandt Lighten. Οι νάρθηκες λεύκανσης ήταν φτιαγμένοι από 2 mm μαλακού βινυλίου. Μετά από τρεις εβδομάδες, όλα τα προϊόντα προκάλεσαν σημαντικές αλλαγές στο χρώμα. Δεν υπήρξε κάποια σημαντική διαφορά στα αποτελέσματα μεταξύ των ασθενών που χρησιμοποίησαν τα προϊόντα κατά τη διάρκεια της νύχτας ή σε τρεις δόσεις καθημερινά για 3 ώρες. Η έρευνα σημείωσε ότι δεν προκλήθηκε ούτε ουλική φλεγμονή ή άλλα σημαντικά αρνητικά αποτελέσματα. Αντίθετα, παρατηρήθηκε μια βελτίωση στην υγεία των ούλων κατά τη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου.
Η λεύκανση στο σπίτι με νάρθηκα άρχισε να εφαρμόζεται στη δεκαετία του 1960 όταν οι οδοντίατροι χρησιμοποιούσαν διάλυμα 10% υπεροξειδίου της ουρίας στους στοματικούς νάρθηκες για να θεραπεύσουν τραύματα και να μειώσουν την φλεγμονή των ούλων4. Αυτοί λοιπόν παρατήρησαν μια απρόσμενη λεύκανση των δοντιών ως αποτέλεσμα. Οι οδοντίατροι δείχνοντας ενδιαφέρον στην ανάπτυξη της τεχνικής, την υιοθέτησαν ως μια εναλλακτική λύση στην δυναμική λεύκανση, η οποία τυπικά απαιτεί τη χρήση διαλύματος 35% υπεροξειδίου του υδρογόνου. Τα προϊόντα κυκλοφόρησαν στην αγορά, αλλά η χωρίς επίβλεψη χρήση τους δημιούργησε ανησυχία σε κάποιους οδοντίατρους, οι οποίοι ανέφεραν έρευνες που έδειχναν της επιβλαβείς συνέπειες του υπεροξειδίου του υδρογόνου στους μαλακούς ιστούς. Τα περισσότερα προϊόντα λεύκανσης στο σπίτι περιέχουν 10% υπεροξειδίου της ουρίας, σημειώνει ο Denehy, το οποίο διασπάται περίπου σε 3% υπεροξειδίου του υδρογόνου μέσα στην στοματική κοιλότητα. Ωστόσο, ο Denehy, βρήκε ότι η προσεχτική χρήση του gel υψηλού ιξώδους των προϊόντων με υπεροξείδιο της ουρίας δεν δημιουργεί προβλήματα στα ούλα. «Θεωρώ ότι είναι ασφαλή όταν χρησιμοποιούνται κάτω από την επίβλεψη του οδοντιάτρου και με τη σωστή τεχνική» λέει ο ίδιος. «Υπάρχει λόγος ανησυχίας μόνο όταν χρησιμοποιούνται στοματικοί νάρθηκες οι οποίοι ν εφαρμόζουν και οι ασθενείς δεν έχουν καθοδηγηθεί σωστά, ή όταν αγοράζονται προϊόντα χωρίς την εποπτεία γιατρού και δεν χρησιμοποιούνται όπως πρέπει. Με νάρθηκα όμως που ταιριάζει σωστά πάνω στα δόντια και έχει κατασκευαστεί ειδικά για τον ασθενή, και με τη σωστή καθοδήγηση και εποπτεία από τον οδοντίατρο, αισθάνομαι πολύ ασφαλής να τα χρησιμοποιώ» (βλ. εικόνες 1 και 2). Τα προϊόντα που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα ήταν τα εξής: Proxigel, White E. Brite, και Rembrandt Lighten. Οι νάρθηκες λεύκανσης ήταν φτιαγμένοι από 2 mm μαλακού βινυλίου. Μετά από τρεις εβδομάδες, όλα τα προϊόντα προκάλεσαν σημαντικές αλλαγές στο χρώμα. Δεν υπήρξε κάποια σημαντική διαφορά στα αποτελέσματα μεταξύ των ασθενών που χρησιμοποίησαν τα προϊόντα κατά τη διάρκεια της νύχτας ή σε τρεις δόσεις καθημερινά για 3 ώρες. Η έρευνα σημείωσε ότι δεν προκλήθηκε ούτε ουλική φλεγμονή ή άλλα σημαντικά αρνητικά αποτελέσματα. Αντίθετα, παρατηρήθηκε μια βελτίωση στην υγεία των ούλων κατά τη διάρκεια της ερευνητικής περιόδου.
Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΕΥΚΑΙΝΕΙ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ ΔΟΝΤΙΑ
Σε ένα άλλο άρθρο ο Denehy περιγράφει μια τεχνική λεύκανσης στο σπίτι που λευκαίνει ένα μεμονωμένο δυσχρωματικό δόντι5. Το Opalescence χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα εξαιτίας της υψηλής του συγκέντρωσης σε Carbopol ένα πολυμερές της ρητίνης με υψηλό μοριακό βάρος. «Το Carbopol αυξάνει το ιξώδες και επεκτείνει την δράση στο gel του υπεροξειδίου της ουρίας» λέει ο Denehy. «Ειδικά για την τεχνική λεύκανσης μεμονωμένου δοντιού, το gel πρέπει να έχει αρκετό ιξώδες ώστε να συγκρατείται μέσα στο νάρθηκα χωρίς σημαντική διάλυση. Το Opalescence είναι ένα απ’ τα gels λεύκανσης με υψηλό ιξώδες που πρόσφατα διατέθηκε στην αγορά». Η θεραπευτική αγωγή περιελάμβανε μια δόση του gel τοποθετημένη μέσα σε ένα ατομικό, με καλή εφαρμογή, νάρθηκα που έχει κατασκευαστεί, έτσι ώστε να απομονώνει την λευκαντική ουσία στο προσβεβλημένο δόντι. Η θεραπεία ολοκληρώθηκε σε δύο με τρεις εβδομάδες και φάνηκε να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τις δυσχρωμίες με βάση το κίτρινο χρώμα. »Μερικοί ασθενείς μπορεί να διαλέξουν να λευκάνουν μόνο το μεμονωμένο δυσχρωμικό δόντι για να ταιριάξει με τα υπόλοιπα δόντια» λέει ο Denehy. «Άλλοι πάλι επιθυμούν να λευκάνουν όλα τους τα δόντια μαζί με αυτό που είναι δυσχρωματικό. Βρίσκω ότι φέρνει καλύτερη ομοιομορφία στην απόχρωση να θεραπευθεί πρώτα το μεμονωμένο δυσχρωματικό δόντι και μετά να φτιαχτεί ένας ολοκληρωμένος νάρθηκας για να λευκανθούν όλα τα δόντια μαζί». Ο Denehy πιστεύει επίσης ότι η χρήση των προϊόντων λεύκανσης τυχαίνει και στα απονευρωμένα δόντια. «Σε εκείνες τις περιπτώσεις, θα ανοίξουμε το μυλικό θάλαμο, θα βάλουμε ένα συνηθισμένο προϊόν λεύκανσης όπως το υπερβορικό νάτριο μέσα στο δόντι, και θα το κλείσουμε. Το χρώμα του δοντιού θα γίνει πιο ανοιχτό. Είναι μια πολύ αποτελεσματική τεχνική. ν το αποτέλεσμα δεν ολοκληρωθεί, μπορείτε να προχωρήσετε στην θεραπεία του μεμονωμένου δοντιού με την τεχνική λεύκανσης στο σπίτι, πάνω στην διαφάνεια του δοντιού. Αυτό έχει πολύ καλά αποτελέσματα».
Σε ένα άλλο άρθρο ο Denehy περιγράφει μια τεχνική λεύκανσης στο σπίτι που λευκαίνει ένα μεμονωμένο δυσχρωματικό δόντι5. Το Opalescence χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα εξαιτίας της υψηλής του συγκέντρωσης σε Carbopol ένα πολυμερές της ρητίνης με υψηλό μοριακό βάρος. «Το Carbopol αυξάνει το ιξώδες και επεκτείνει την δράση στο gel του υπεροξειδίου της ουρίας» λέει ο Denehy. «Ειδικά για την τεχνική λεύκανσης μεμονωμένου δοντιού, το gel πρέπει να έχει αρκετό ιξώδες ώστε να συγκρατείται μέσα στο νάρθηκα χωρίς σημαντική διάλυση. Το Opalescence είναι ένα απ’ τα gels λεύκανσης με υψηλό ιξώδες που πρόσφατα διατέθηκε στην αγορά». Η θεραπευτική αγωγή περιελάμβανε μια δόση του gel τοποθετημένη μέσα σε ένα ατομικό, με καλή εφαρμογή, νάρθηκα που έχει κατασκευαστεί, έτσι ώστε να απομονώνει την λευκαντική ουσία στο προσβεβλημένο δόντι. Η θεραπεία ολοκληρώθηκε σε δύο με τρεις εβδομάδες και φάνηκε να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τις δυσχρωμίες με βάση το κίτρινο χρώμα. »Μερικοί ασθενείς μπορεί να διαλέξουν να λευκάνουν μόνο το μεμονωμένο δυσχρωμικό δόντι για να ταιριάξει με τα υπόλοιπα δόντια» λέει ο Denehy. «Άλλοι πάλι επιθυμούν να λευκάνουν όλα τους τα δόντια μαζί με αυτό που είναι δυσχρωματικό. Βρίσκω ότι φέρνει καλύτερη ομοιομορφία στην απόχρωση να θεραπευθεί πρώτα το μεμονωμένο δυσχρωματικό δόντι και μετά να φτιαχτεί ένας ολοκληρωμένος νάρθηκας για να λευκανθούν όλα τα δόντια μαζί». Ο Denehy πιστεύει επίσης ότι η χρήση των προϊόντων λεύκανσης τυχαίνει και στα απονευρωμένα δόντια. «Σε εκείνες τις περιπτώσεις, θα ανοίξουμε το μυλικό θάλαμο, θα βάλουμε ένα συνηθισμένο προϊόν λεύκανσης όπως το υπερβορικό νάτριο μέσα στο δόντι, και θα το κλείσουμε. Το χρώμα του δοντιού θα γίνει πιο ανοιχτό. Είναι μια πολύ αποτελεσματική τεχνική. ν το αποτέλεσμα δεν ολοκληρωθεί, μπορείτε να προχωρήσετε στην θεραπεία του μεμονωμένου δοντιού με την τεχνική λεύκανσης στο σπίτι, πάνω στην διαφάνεια του δοντιού. Αυτό έχει πολύ καλά αποτελέσματα».
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
Η λεύκανση στο σπίτι δεν θα λειτουργήσει σε μερικούς τύπους δυσχρωμικών δοντιών. «Όταν εξετάζω έναν ασθενή, μπορώ να πω αρκετά για το αν τα δόντια θα ανταποκριθούν στην λεύκανση», λέει ο Denehy. «Αν είναι δυσχρωμία που οφείλεται στην ηλικία, μια κιτρινωπή δυσχρωμία ή μια κιτρινοκαφετή δυσχρωμία, ο ασθενής συνήθως ανταποκρίνεται πολύ καλά. Το έχω χρησιμοποιήσει σε ασθενείς από 14 χρονών έως 80. ν όμως πρόκειται για δυσχρωμία που προέρχεται από θεραπεία με τετρακυκλίνες – ο σκούρος μπλε τύπος δυσχρωμίας που είναι πολύ έντονος – ν θα αντιδράσει στην λεύκανση (β. εικόνες 5 και 6). Έχω επιτύχει αποτελέσματα με μερικές απ’ τις ελαφρότερες μορφές δυσχρωμίας από τετρακυκλίνες, αυτές όμως που είναι πράγματι σκούρες δεν αντιδρούν. Όψεις πορσελάνης ή στεφάνες ενδείκνυνται συνήθως σ’ αυτές της περιπτώσεις». Με τις κιτρινωπές δυσχρωμίες, ο Denehy λέει ότι θα μπορούσε να δήξει στους ασθενείς του μια εικόνα που θα δείχνει την κατάσταση των δοντιών τους μετά την θεραπεία. «Αλλά δεν το κάνω αυτό, διότι κάθε περίπτωση αντιδρά διαφορετικά. Πραγματικά, δεν ξέρεις σε τι βαθμό θα έχει αλλάξει η απόχρωση που θα πάρεις. Δεν μπορώ να δώσω καμιά εγγύηση. αυτό ποικίλει από ασθενή σε ασθενή». Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξάσκησης του επαγγέλματος του, έχει δει ασθενείς να περνούν μια εβδομάδα χωρίς σπουδαία αλλαγή στην απόχρωση, και μετά μέσα στις επόμενες λίγες μέρες να γίνεται μια μεγάλη αλλαγή στο χρώμα. «Και είχαμε και ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν τρεις ή τέσσερις αλλαγές μέσα στις πρώτες μέρες της λεύκανσης». Ο ίδιος δεν πιστεύει ότι η δίαιτα αποτελεί παράγοντα. «Μπορεί απλά να εξαρτάται από το βαθμό οξείδωσης που συμβαίνει. Ο ακριβής μηχανισμός σ’ αυτή τη διαδικασία δεν έχει προσδιοριστεί ξεκάθαρα. Ξέρουμε ότι είναι μια αντίδραση οξείδωσης αλλά πέρα απ’ αυτό δεν υπάρχουν καθαρές απαντήσεις». Όσον αφορά την ανταπόκριση του ασθενή, ο Denehy έχει βρει ότι ρίπου μόνο το 5% των ασθενών του, που λένε ότι θέλουν την λεύκανση στο σπίτι δεν ακολουθούν ακριβώς την τεχνική. «Όταν έρχονται στο ιατρείο το θέλουν και είναι πρόθυμοι να φορέσουν τον νάρθηκα». Ο ίδιος προειδοποιεί ότι μερικοί ασθενείς δείχνουν υπερβολικό ζήλο στη χρήση της τεχνικής. «Θέλουν να κάνουν τα δόντια τους όσο γίνεται λευκότερα. Πρέπει λοιπόν να το ελέγξουμε αυτό και να σιγουρευτούμε ότι θα σταματήσουν προτού χρησιμοποιήσουν υπερβολικές ποσότητες του υλικού». Παρόλο που δεν έχει ένα τακτικό μακροπρόθεσμο πρόγραμμα επανεξέτασης, έχει ασθενείς που θα επιστρέψουν όταν καταλάβουν ότι τα δόντια τους ξανακιτρινίζουν. Μερικοί ασθενείς τους οποίους θεράπευσε τρία τέσσερα χρόνια πριν, επέστρεψαν για να ξανακάνουν λεύκανση στα δόντια τους, αλλά ο Denehy αναφέρει ότι οι αλλαγές στην απόχρωση είναι σχεδόν μηδαμινές και μόνο σε βραχυπρόθεσμες φθορές είναι απαραίτητο να αναφέρουμε τα αρχικά αποτελέσματα της λεύκανσης.
Συστήνεται ο μαλακός νάρθηκας
Ο Denehy λέει ότι οι σκληροί πλαστικοί νάρθηκες μπορεί να ερεθίσουν τους μαλακούς ιστούς. «Χρησιμοποιούμε πάντα τον μαλακό νάρθηκα. Και πράγματι δεν έχουμε καμιά ενόχληση στους ιστούς, παρόλο που οι σκληροί πλαστικοί νάρθηκες μπορούν να προσαρμόζονται καλά στα δόντια, μπορεί, επίσης, να γίνουν ενοχλητικοί στους ιστούς». Την μοναδική παρενέργεια που έχει βρει ο Denehy είναι μια μικρή ευαισθησία στο κρύο. Περίπου 10% απ’ τους ασθενείς του έχουν αναφέρει αυτή την κατάσταση. «Πρόκειται για ένα πολύ παροδικό είδος ευαισθησίας. Συνήθως μετά από μια μέρα ή δύο έχει φύγει. Αν είναι υπερβολικά ανυπόφορο, θα τους συμβουλέψω να διακόψουν την λεύκανση για μια-δυο μέρες. Η λεύκανση συνεχίζεται μετά μέρα παρά μέρα. Είχα μόνο δύο ασθενείς στο ιατρείο μου που είπαν ότι δεν μπορούσαν να συνεχίσουν τη λεύκανση εξαιτίας της ευαισθησίας στο κρύο».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Rees TD, Orth CF, Oral ulcerations with use of hydrogen peroxide. J. Periodontal 1986, 57: 689-692. 2. Weitzman SA, Weitberg AB, Stossel TP, et. al. Effects of hydrogen peroxide on oral carcinogenesis in hamsters. J. Periodontal 1986, 57: 685-688. 3. Reinhardt JW, Eivins SE, Swift EJ, Denehy GE. A Clinical study of nightguard vital bleaching. Aesthetic Dentistry 199. 24 (6): 379-384. 4. Haywood VB. Nightguard vital bleaching, a history and products update. Part 1. Aesthetic Dent Update 1991. 2: 63-66. 5. Denehy GE, Swift EJ. Single tooth home bleaching Aesthetic Dentistry 1992. 23 (9): 595-598
Πηγή: www.georgiostsikoudis.eu
