Τα οφέλη από το καθημερινό βούρτσισμα και τον καθαρισμό των δοντιών με νήμα δεν είναι μόνο το λαμπερό χαμόγελο και η δροσερή αναπνοή. Σήμερα είναι γνωστό ότι η υγεία των δοντιών και των ούλων επηρεάζει τη γενικότερη κατάσταση του οργανισμού, επιβεβαιώνοντας ότι τα δόντια είναι ο καθρέφτης της υγείας. Οι ειδικοί, λοιπόν, εξηγούν ότι σε αρκετές περιπτώσεις η αιτία ορισμένων ενοχλήσεων, όπως οι πονοκέφαλοι και οι δυσκολίες της πέψης, αλλά και η επιδείνωση πιο σοβαρών καταστάσεων, όπως η αύξηση των τιμών του σακχάρου, αλλά και η ένταση των πόνων στις αρθρώσεις, μπορεί να οφείλονται στην κακή στοματική υγεία. Ας δούμε, λοιπόν, ποιες ενοχλήσεις μπορεί να ξεκινούν από τα δόντια ή τα ούλα και πώς μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε.
Επίμονοι πονοκέφαλοι.
Τρίζετε τα δόντια σας; Εάν το πρωινό σας ξύπνημα συνοδεύεται από πονοκέφαλο, αλλά και γενικότερο πόνο στο πρόσωπο, στον αυχένα, στο στόμα ή ακόμη και στα αυτιά, τότε το αίτιο μπορεί να είναι το τρίξιμο των δοντιών (ο βρυγμός) κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ο βρυγμός εκτιμάται ότι αφορά 1 στους 10 ενηλίκους και σπανίως γίνεται αντιληπτός από τον ίδιο τον πάσχοντα. Παρουσιάζεται συχνότερα στους αγχώδεις ανθρώπους, ιδίως όταν τα δόντια τους δεν έχουν καλή σύγκλειση, δηλαδή δεν «πατούν» («κλείνουν») καλά μεταξύ τους. Συνήθως, το διαπιστώνει ο οδοντίατρος, ο οποίος παρατηρεί μικρές φθορές και σπασίματα στα δόντια, ή ο σύντροφός σας, που ακούει το θόρυβο από το τρίξιμο των δοντιών την ώρα που κοιμάστε.
Η λύση.
Για την προστασία των δοντιών, ο οδοντίατρος θα σας ζητήσει να φορέσετε έναν ειδικό νάρθηκα (μασελάκι) κατά τη διάρκεια της νύχτας, για 4-6 μήνες, μέχρις ότου ελαχιστοποιηθεί ο βρυγμός.
Τρίζετε τα δόντια σας; Εάν το πρωινό σας ξύπνημα συνοδεύεται από πονοκέφαλο, αλλά και γενικότερο πόνο στο πρόσωπο, στον αυχένα, στο στόμα ή ακόμη και στα αυτιά, τότε το αίτιο μπορεί να είναι το τρίξιμο των δοντιών (ο βρυγμός) κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ο βρυγμός εκτιμάται ότι αφορά 1 στους 10 ενηλίκους και σπανίως γίνεται αντιληπτός από τον ίδιο τον πάσχοντα. Παρουσιάζεται συχνότερα στους αγχώδεις ανθρώπους, ιδίως όταν τα δόντια τους δεν έχουν καλή σύγκλειση, δηλαδή δεν «πατούν» («κλείνουν») καλά μεταξύ τους. Συνήθως, το διαπιστώνει ο οδοντίατρος, ο οποίος παρατηρεί μικρές φθορές και σπασίματα στα δόντια, ή ο σύντροφός σας, που ακούει το θόρυβο από το τρίξιμο των δοντιών την ώρα που κοιμάστε.
Η λύση.
Για την προστασία των δοντιών, ο οδοντίατρος θα σας ζητήσει να φορέσετε έναν ειδικό νάρθηκα (μασελάκι) κατά τη διάρκεια της νύχτας, για 4-6 μήνες, μέχρις ότου ελαχιστοποιηθεί ο βρυγμός.
Μήπως φρονιμεύετε; Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι φρονιμίτες που προσπαθούν να «ανατείλουν» μέσα στο στόμα (πίσω από τους τραπεζίτες), αλλά δεν έχουν τον απαιτούμενο χώρο, ενδέχεται να προκαλέσουν φλεγμονή των ούλων και αντανακλαστικό πόνο στο κεφάλι.
Η λύση.
Εάν το πρόβλημα είναι συχνό (π.χ. 2-3 φορές το χρόνο), ίσως χρειαστεί να αφαιρέσετε τους φρονιμίτες. Πρόκειται για μια επέμβαση που αναλαμβάνει ο οδοντίατρος ή ο γναθοχειρουργός.
Η λύση.
Εάν το πρόβλημα είναι συχνό (π.χ. 2-3 φορές το χρόνο), ίσως χρειαστεί να αφαιρέσετε τους φρονιμίτες. Πρόκειται για μια επέμβαση που αναλαμβάνει ο οδοντίατρος ή ο γναθοχειρουργός.
Ενοχλήσεις στο στομάχι.
Δεν μασάτε καλά; Αν και είναι λογικό να αναζητάτε το αίτιο της δυσπεψίας στο τι έχετε φάει, εντούτοις θα πρέπει να αναρωτηθείτε όχι μόνο τι φάγατε, αλλά και αν το έχετε μασήσει καλά. Εάν π.χ. μασάτε άτσαλα επειδή πονάει το δόντι σας ή εξαιτίας μιας οδοντιατρικής εργασίας (π.χ. τοποθέτηση γέφυρας ή θήκης) που δεν έγινε σωστά, ή εάν καταπίνετε αμάσητες τις μπουκιές σας επειδή λείπουν αρκετά από τα πίσω δόντια είτε στη μία είτε και στις δύο γνάθους, τότε είναι αναμενόμενο οι τροφές να μη διασπώνται καλά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στην πέψη.
Η λύση.
Η επίσκεψη στον οδοντίατρο, προκειμένου να διαπιστωθεί ποιο ακριβώς είναι το αίτιο της κακής μάσησης και με ποιον τρόπο μπορεί να διορθωθεί, π.χ. σφραγίζοντας το χαλασμένο δόντι, διορθώνοντας μια οδοντιατρική εργασία ή αντικαθιστώντας τα δόντια που λείπουν.
Δεν μασάτε καλά; Αν και είναι λογικό να αναζητάτε το αίτιο της δυσπεψίας στο τι έχετε φάει, εντούτοις θα πρέπει να αναρωτηθείτε όχι μόνο τι φάγατε, αλλά και αν το έχετε μασήσει καλά. Εάν π.χ. μασάτε άτσαλα επειδή πονάει το δόντι σας ή εξαιτίας μιας οδοντιατρικής εργασίας (π.χ. τοποθέτηση γέφυρας ή θήκης) που δεν έγινε σωστά, ή εάν καταπίνετε αμάσητες τις μπουκιές σας επειδή λείπουν αρκετά από τα πίσω δόντια είτε στη μία είτε και στις δύο γνάθους, τότε είναι αναμενόμενο οι τροφές να μη διασπώνται καλά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προβλήματα στην πέψη.
Η λύση.
Η επίσκεψη στον οδοντίατρο, προκειμένου να διαπιστωθεί ποιο ακριβώς είναι το αίτιο της κακής μάσησης και με ποιον τρόπο μπορεί να διορθωθεί, π.χ. σφραγίζοντας το χαλασμένο δόντι, διορθώνοντας μια οδοντιατρική εργασία ή αντικαθιστώντας τα δόντια που λείπουν.
2 κρυφές απειλές για την υγεία
Τα αποστήματα.
Πρόκειται για φλεγμονές στα ούλα ή στο οστό της γνάθου γύρω από τη ρίζα του δοντιού, όπου συσσωρεύεται πύον. Τα αποστήματα συνοδεύονται από πόνο, πρήξιμο των ούλων και μερικές φορές πυρετό. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται από όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου (άτομα με βαλβιδοπάθειες ή με τεχνητή βαλβίδα στην καρδιά, καθώς και όσοι πέρασαν έμφραγμα εντός του προηγούμενου εξαμήνου), επειδή σε περίπτωση αποστήματος υπάρχει ο κίνδυνος πρόκλησης μικροβιακής ενδοκαρδίτιδας, η οποία μπορεί να απειλήσει τη ζωή τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιο από τα μικρόβια του αποστήματος να μεταφερθεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στις βαλβίδες της καρδιάς, προκαλώντας σοβαρή λοίμωξη.
Τα αποστήματα.
Πρόκειται για φλεγμονές στα ούλα ή στο οστό της γνάθου γύρω από τη ρίζα του δοντιού, όπου συσσωρεύεται πύον. Τα αποστήματα συνοδεύονται από πόνο, πρήξιμο των ούλων και μερικές φορές πυρετό. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται από όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου (άτομα με βαλβιδοπάθειες ή με τεχνητή βαλβίδα στην καρδιά, καθώς και όσοι πέρασαν έμφραγμα εντός του προηγούμενου εξαμήνου), επειδή σε περίπτωση αποστήματος υπάρχει ο κίνδυνος πρόκλησης μικροβιακής ενδοκαρδίτιδας, η οποία μπορεί να απειλήσει τη ζωή τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιο από τα μικρόβια του αποστήματος να μεταφερθεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στις βαλβίδες της καρδιάς, προκαλώντας σοβαρή λοίμωξη.
Πώς αντιμετωπίζονται.
Ο οδοντίατρος πρέπει να κάνει διάνοιξη στα ούλα, ώστε να βρει διέξοδο το πύον και να ανακουφιστεί ο πάσχων. Πιθανόν να προχωρήσει και σε απονεύρωση, εφόσον έχει μολυνθεί το νεύρο του δοντιού. Ειδικότερα για τους ασθενείς που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, πρέπει να ενημερώσουν άμεσα τον οδοντίατρό τους σε περίπτωση αποστήματος, προκειμένου αυτό να αντιμετωπιστεί σωστά, σε συνεργασία με τον καρδιολόγο, είτε στο ιατρείο -όπου θα χορηγηθεί αντιβίωση από το στόμα- είτε στο νοσοκομείο -όπου γίνεται ενδοφλέβια χορήγηση αντιβίωσης-, ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης.
Η περιοδοντίτιδα.
Πρόκειται για μια μορφή προχωρημένης ουλίτιδας, όπου τα ούλα υποχωρούν και τα δόντια σταδιακά χάνουν τη στήριξή τους και αργότερα μπορεί και να πέσουν. Σήμερα, πλήθος ερευνών συσχετίζουν την περιοδοντίτιδα με ορισμένες από τις σημαντικότερες παθήσεις της εποχής μας, όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Αμερικανική Ακαδημία Καρδιολογίας και την Αμερικανική Ακαδημία Περιοδοντολογίας, η περιοδοντίτιδα αυξάνει τις πιθανότητες δημιουργίας αθηρωματικών πλακών στα αγγεία. Επίσης, θεωρείται ότι αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο κατά 30%. Ακόμη, έχει παρατηρηθεί ότι η περιοδοντίτιδα και ο διαβήτης έχουν αμφίδρομη σχέση. Με άλλα λόγια, οι διαβητικοί ασθενείς υποφέρουν συχνά από περιοδοντίτιδα, αλλά και οι πάσχοντες από περιοδοντίτιδα παρουσιάζουν συχνά υψηλές τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, η οποία αποτελεί έναν από τους δείκτες διακύμανσης του σακχάρου. Επιπλέον, φαίνεται ότι η αντιμετώπιση της περιοδοντίτιδας σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα συμβάλλει στη βελτίωση και των δύο αυτών παθήσεων. Ακόμη, τα βακτήρια της περιοδοντίτιδας μπορεί να εισέλθουν στο αναπνευστικό σύστημα και να προκαλέσουν μικροβιακή πνευμονία, ενώ έχουν συσχετιστεί ακόμη και με τον αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Πώς αντιμετωπίζεται.
Ο οδοντίατρος ή ο περιοδοντολόγος απομακρύνει τα μικρόβια από τα ούλα κάνοντας βαθύ καθαρισμό (σε σοβαρές περιπτώσεις γίνεται και χειρουργική αντιμετώπιση, όπου τα ούλα «ανασηκώνονται»). Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να χορηγηθεί και αντιβίωση. Για να αποφευχθεί η υποτροπή της νόσου, γίνεται επανέλεγχος κάθε 3-6 μήνες. Επίσης, συνιστάται η αποφυγή του καπνίσματος, που θεωρείται από τους σημαντικότερους επιβαρυντικούς παράγοντες για την πρόκληση περιοδοντίτιδας.
Πρόκειται για μια μορφή προχωρημένης ουλίτιδας, όπου τα ούλα υποχωρούν και τα δόντια σταδιακά χάνουν τη στήριξή τους και αργότερα μπορεί και να πέσουν. Σήμερα, πλήθος ερευνών συσχετίζουν την περιοδοντίτιδα με ορισμένες από τις σημαντικότερες παθήσεις της εποχής μας, όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Σύμφωνα, μάλιστα, με την Αμερικανική Ακαδημία Καρδιολογίας και την Αμερικανική Ακαδημία Περιοδοντολογίας, η περιοδοντίτιδα αυξάνει τις πιθανότητες δημιουργίας αθηρωματικών πλακών στα αγγεία. Επίσης, θεωρείται ότι αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο κατά 30%. Ακόμη, έχει παρατηρηθεί ότι η περιοδοντίτιδα και ο διαβήτης έχουν αμφίδρομη σχέση. Με άλλα λόγια, οι διαβητικοί ασθενείς υποφέρουν συχνά από περιοδοντίτιδα, αλλά και οι πάσχοντες από περιοδοντίτιδα παρουσιάζουν συχνά υψηλές τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, η οποία αποτελεί έναν από τους δείκτες διακύμανσης του σακχάρου. Επιπλέον, φαίνεται ότι η αντιμετώπιση της περιοδοντίτιδας σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα συμβάλλει στη βελτίωση και των δύο αυτών παθήσεων. Ακόμη, τα βακτήρια της περιοδοντίτιδας μπορεί να εισέλθουν στο αναπνευστικό σύστημα και να προκαλέσουν μικροβιακή πνευμονία, ενώ έχουν συσχετιστεί ακόμη και με τον αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Πώς αντιμετωπίζεται.
Ο οδοντίατρος ή ο περιοδοντολόγος απομακρύνει τα μικρόβια από τα ούλα κάνοντας βαθύ καθαρισμό (σε σοβαρές περιπτώσεις γίνεται και χειρουργική αντιμετώπιση, όπου τα ούλα «ανασηκώνονται»). Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να χορηγηθεί και αντιβίωση. Για να αποφευχθεί η υποτροπή της νόσου, γίνεται επανέλεγχος κάθε 3-6 μήνες. Επίσης, συνιστάται η αποφυγή του καπνίσματος, που θεωρείται από τους σημαντικότερους επιβαρυντικούς παράγοντες για την πρόκληση περιοδοντίτιδας.
Δυσκολία στην αναπνοή;
Αν και οι λόγοι για την αναπνευστική δυσχέρεια είναι πολλοί, ένας από αυτούς μπορεί να κρύβεται στο στόμα. Πρόκειται για την ιδιαίτερα στενή άνω γνάθο, που δυσκολεύει τη διέλευση του αέρα καθώς αναπνέετε. Η λύση είναι η κατάλληλη ορθοδοντική εργασία, χάρη στην οποία θα διορθωθεί αυτό το ανατομικό πρόβλημα. Η εργασία αυτή μπορεί να γίνει τόσο σε παιδιά όσο και σε ενηλίκους. Ωστόσο, στην περίπτωση των ενηλίκων ενδέχεται να χρειαστεί επιπλέον και χειρουργική επέμβαση.
Αν και οι λόγοι για την αναπνευστική δυσχέρεια είναι πολλοί, ένας από αυτούς μπορεί να κρύβεται στο στόμα. Πρόκειται για την ιδιαίτερα στενή άνω γνάθο, που δυσκολεύει τη διέλευση του αέρα καθώς αναπνέετε. Η λύση είναι η κατάλληλη ορθοδοντική εργασία, χάρη στην οποία θα διορθωθεί αυτό το ανατομικό πρόβλημα. Η εργασία αυτή μπορεί να γίνει τόσο σε παιδιά όσο και σε ενηλίκους. Ωστόσο, στην περίπτωση των ενηλίκων ενδέχεται να χρειαστεί επιπλέον και χειρουργική επέμβαση.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Πέτρο Δαμουλή, περιοδοντολόγο, διδάκτορα του Πανεπιστημίου «Χάρβαρντ», τον κ. Γιάννη Φλώρο, ειδικό ορθοδοντικό, και τον κ. Αντώνη Μικέλη, γναθοχειρουργό.
της Νίκης Ψάλτη
ΠΗΓΗ: www.vita.gr
