Στα χνάρια του… οδοντιατρικού τουρισμού
Αλλαζε γωνίες στον μικρό καθρέφτη για να της δείξει τα χαλασμένα δόντια. «Χρειάζεσαι δουλειά», της είπε σε σπαστά αγγλικά. «Θα σου κοστίσει μόνο 30 ευρώ». Οδοντίατρος και ασθενής δεν μιλούσαν την ίδια γλώσσα. Σκοπιανός αυτός, Ελληνίδα εκείνη.
Για να τον επισκεφτεί δεν χρειαζόταν βιβλιάριο υγείας, αλλά διαβατήριο ή ταυτότητα. Η Γιώτα Κισίρη ταξίδεψε 90 χιλιόμετρα, πέρασε σύνορα και τελωνεία για δύο σφραγίσματα.
Προσπάθησαν να την παροτρύνουν. Φίλοι και γνωστοί έλεγαν τα καλύτερα λόγια για τον«σκοπιανό οδοντίατρο με την ιταλική καρέκλα». Η 25χρονη Γιώτα Κισίρη από το Κιλκίς ήθελε να φτιάξει τα δόντια της με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος. Στην πόλη της ζητούσαν κοντά στα 100 ευρώ. Στη Στρώμνιτσα των Σκοπίων όμως η τιμή δεν πλησίαζε αυτό το νούμερο. Κάποτε οι συμπολίτες της ναύλωναν λεωφορεία, τώρα πηγαίνουν με τα Ι.Χ. τους.
Πριν από 15 χρόνια η επίσκεψη στις αγορές των Σκοπίων και της Βουλγαρίας ήταν για τους κατοίκους του Κιλκίς και άλλους Βορειοελλαδίτες μια φθηνή μόδα, η εξόρμηση του Σαββατοκύριακου. Αναχωρούσαν πρωί και επέστρεφαν νύχτα φορτωμένοι με περισσότερα απ΄ όσα μπορούσαν να κουβαλήσουν.
Σήμερα, ο τουρισμός της λαϊκής έχει εξελιχτεί σε τρόπο ζωής. Το ταξίδι θεωρείται τόσο φυσικό- ή αναγκαίο- όσο μια επίσκεψη στον γιατρό. Και πλέον, λόγω οικονομικής κρίσης, όλο και περισσότεροι διασχίζουν τα σύνορα για να φτιάξουν τα δόντια τους. Το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης ακολουθήσαμε την κ. Κισίρη στο ταξίδι της στα Σκόπια. Ενα χιλιόμετρο μετά τα σύνορα μάς καλωσόρισε η πινακίδα ενός οδοντιάτρου γραμμένη και στα ελληνικά. Το αμάξι μας στριμωχνόταν σε μια στενή λωρίδα.
Το ραδιόφωνο έπαιζε ακόμα θεσσαλονικιώτικους σταθμούς, ενώ βυτιοφόρα και κάρα μοιράζονταν τον φιδωτό δρόμο που οδηγούσε μέσα από κατάφυτες πλαγιές στον προορισμό μας. Ενας σκοπιανός ονόματι Βάνε είχε κλείσει το ραντεβού. Ο Βάνε, μάνατζερ σε καζίνο κοντά στη λίμνη Δοϊράνη, μιλούσε ελληνικά και είχε στην κατοχή του την «απευθείας γραμ μή» με τον οδοντίατρο. Ενα άλλο κινητό τηλέφωνο του γιατρού που είχε η κ. Κισίρη ήταν επί δύο εβδομάδες κλειστό. Επειτα από μιάμιση ώρα διαδρομής φτάσαμε στο οδοντιατρείο- ένα από τα 50 της Στρώμνιτσας.
Το θυροτηλέφωνο στην είσοδο ήταν εξοπλισμένο με κάμερα. Η στενόμακρη αίθουσα αναμονής είχε τρεις μεταλλικές καρέκλες και στο πάτωμα άστραφτε το λευκό μάρμαρο. Το τραγούδι της Lady Gaga από το μεγάφωνο δεν κάλυπτε τον ήχο του τροχίσματος. «Ανησυχούσα για το τι θα συναντούσα», είπε η κ. Κισίρη που προσπαθούσε να προσαρμοστεί στην έντονη μυρωδιά του φθορίου. «Νόμιζα πάντως ότι θα υπήρχε μια στοιχειώδης καθαριότητα. Δεν περίμενα να συναντήσω κάτι τριτοκοσμικό».
Ο οδοντίατρος Τόμε Λαζάρεβ είχε στα χέρια του γάντια, αλλά δεν έβαλε μάσκα. Παίνεψε με τα σπαστά του αγγλικά τον ιταλικό εξοπλισμό του και τα γερμανικά υλικά του και τόνισε ότι έκανε λίγα χρόνια μετεκπαίδευση στο Ντύσελντορφ. «Εχω και άλλους πελάτες από Κιλκίς, Πολύκαστρο και Σέρρες. Ερχονται εδώ τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Στην Ελλάδα οι τιμές για τα δόντια δεν είναι ρεαλιστικές.
Η χώρα σας δεν είναι ΗΠΑ ή Ελβετία για να χρεώνει τόσο ακριβά», είπε. Πριν από 20 χρόνια όμως οι οδοντίατροι των Σκοπίων και της Βουλγαρίας, όπως ο κ. Λαζάρεβ, δεν είχαν δουλειά λόγω ακρίβειας. Οι συμπατριώτες τους αδυνατούσαν να τους πληρώσουν για μία επίσκεψη. «Για εμάς ήταν πολύ ακριβοί. Το σφράγισμα έκανε όσο ένα μεροκάματο.
Οταν άρχισαν να έρχονται οι Ελληνες οι γιατροί τους χρέωναν περισσότερο απ΄ ό,τι τους ντόπιους», είπε στα «ΝΕΑ» η Νίνα Ιβανόβα, μετανάστρια από τη Βουλγαρία που ζει τα τελευταία δύο χρόνια στην Ελλάδα. Με τον καιρό οι Ελληνες αποδείχτηκαν οι καλύτεροι πελάτες και των βούλγαρων οδοντιάτρων. Ο 80χρονος Κυριάκος Ιωαννίδης είναι ένας από τους πρώτους Κιλκισιώτες που επισκέφτηκε τη Βουλγαρία για ψώνια και οδοντικές επεμβάσεις. Κάθε δέκα ημέρες οδηγούσε το γέρικο Fiat του μέχρι το Σαντάνσκι.
Τώρα πηγαίνει μία φορά τον μήνα. «Στην αρχή οι συνθήκες ήταν χάλια. Ενας γιατρός ήθελε να βάλει τα χέρια του στο στόμα μου χωρίς να φοράει γάντια. Τελικά βρήκα κάποιον καλύτερο. Σήμερα το γραφείο του είναι γεμάτο. Δουλεύει χωρίς ωράριο, όλη μέρα. Ειδικά το Σάββατο δεν μπορείς να μπεις από τους πελάτες».
-
Η κρίση οδηγεί περισσότερους Ελληνες στους οδοντιάτρους των Σκοπίων και της Βουλγαρίας
Προσέγγιση πελατών και μέσω Διαδικτύου
Στην αρχή της δεκαετίας του ΄90, η φήμη και οι τιμές των οδοντιάτρων της Βουλγαρίας και των Σκοπίων διαδίδονταν στην Ελλάδα από στόμα σε στόμα. Αργότερα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Οδοντιατρικού Συλλόγου Κιλκίς Χαράλαμπο Ιακωβίδη, σκοπιανοί γιατροί έβαζαν αγγελίες σε τοπικές ελληνικές εφημερίδες. Σήμερα η προσέγγιση πελατών γίνεται και μέσω Διαδικτύου. Αρκετοί σκοπιανοί γιατροί διατηρούν ιστοσελίδες στα ελληνικά. Ενώ στη Βουλγαρία λειτουργεί γραφείο ιατρικού τουρισμού. «Συνεργαζόμαστε με τις καλύτερες κλινικές και τους καλύτερους επιστήμονες της χώρας μας. Δεχόμαστε αρκετούς επισκέπτες από την Ελλάδα, ακόμα και για εξωσωματική γονιμοποίηση. Φέτος η ζήτηση από την Ελλάδα είναι σχεδόν διπλάσια σε σχέση με πέρσι. Τα τουριστικά μας πακέτα, εκτός από την ιατρική περίθαλψη, περιλαμβάνουν διαμονή σε καλά ξενοδοχεία και λουτρά», είπε σε τηλεφωνική επικοινωνία με «ΤΑ ΝΕΑ» η Ιρίνα Ιλίεβα, εκπρόσωπος του οργανισμού Τουρισμού Υγείας της Βουλγαρίας.
Αυτό το μοντέλο ιατρικού τουρισμού που ανθεί σε Βουλγαρία και Σκόπια αρχίζει να κάνει δειλά την εμφάνισή του και στην Ελλάδα. Εδώ και έξι μήνες η Τζοβάνα Καΐτσα, οδοντίατρος στο Πικέρμι, προσπαθεί σε συνεργασία με τουριστικά πρακτορεία και μέσω της ιστοσελίδας της (www.dr-dent.gr) να προσελκύσει ασθενείς από το εξωτερικό. «Η τιμή των υπηρεσιών στην Ελλάδα είναι σχεδόν η μισή σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή με την Αμερική. Γιατί να πηγαίνουν οι ξένοι στη Ρουμανία, τη Σλοβενία ή τη Βουλγαρία και να μην έρχονται εδώ; Τον Αυστριακό, τον Ιταλό ή τον Γάλλο τους συμφέρει να μας επισκεφθούν», είπε. Η προσπάθειά της βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα και, όπως τονίζει, θα χρειαστούν τουλάχιστον τρία χρόνια για να αποφέρει καρπούς.
Η ποιότητα. Στις γειτονικές χώρες όμως το μάρκετινγκ έχει ήδη αποδώσει. «Η απήχηση των ξένων οδοντιάτρων στην ελληνική αγορά είναι σοβαρό πλήγμα για την περιοχή. Υπολογίζουμε ότι χάνουμε το 50%-60% της πελατείας μας», είπε ο κ. Ιακωβίδης. Οπως υποστηρίζει, η διαφορά των τιμών μεταξύ Ελλάδας, Σκοπίων και Βουλγαρίας δεν οφείλεται μόνο στο χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο των γειτόνων, αλλά κυρίως στην ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται. «Ερχονταν οδοντοτεχνίτες από αυτές τις χώρες και ήθελαν να τους πουλήσω για 10 ευρώ παλιές γέφυρες για να τις ανακυκλώσουν. Προτιμούσα να τις πετάξω στα σκουπίδια αντί να τους τις δώσω», λέει.
Οι περισσότεροι Ελληνες όμως επιλέγουν να αγνοούν αυτές τις ιστορίες. Ο συνταξιούχος στρατιωτικός Γιάννης Κυριακίδης επισκέπτεται τακτικά μαζί με την οικογένειά του δύο οδοντιάτρους στα Σκόπια. «Είναι πάμφθηνοι. Με 70 ευρώ η γυναίκα μου έκανε εξαγωγή τεσσάρων δοντιών. Εδώ για ένα σου ζητούν 50. Γιατί να το δούμε πατριωτικά και να αφήσουμε όλα τα χρήματά μας στην Ελλάδα; Αφού εκεί συμφέρει», προσθέτει.
Ανάλογες σκέψεις έκανε και η κ. Κισίρη. Επειτα από επίμονο τρόχισμα τα δύο σφραγίσματα στα δόντια της ήταν έτοιμα. «Σου δίνω πέντε χρόνια εγγύηση. Σου έβαλα καλό υλικό και χρησιμοποίησα κορυφαία μέθοδο, αυτή που εφαρμόζουν και οι Ιάπωνες», είπε ο κ. Λαζάρεβ. Τα σφραγίσματα κόστισαν 30 ευρώ – 15 το ένα. Αλλά η δουλειά δεν είχε τελειώσει.
Το καθρεφτάκι έδειξε και άλλα σημάδια τερηδόνας. «Πρέπει να ξανάρθεις. Αν θέλεις αυτή τη φορά πάρε με στην απευθείας γραμμή ή στείλε μου μήνυμα. Δεν θα μπορέσω μάλλον να το διαβάσω, τα αγγλικά μου δεν είναι καλά. Αλλά αν μου γράψεις το όνομά σου θα σε θυμηθώ και θα σου πω πότε να έρθεις», είπε ο οδοντίατρος στην κ. Κισίρη και έγραψε σε ένα χαρτάκι το «μυστικό» νούμερό του. «Μάλλον θα σας ξαναδώ», του απάντησε αυτή κάπως αμήχανα και σκεπτικά. «Ολα πήγαν καλά, ήταν καθαρά και φθηνά.
Αλλά έχω ακόμα τις επιφυλάξεις μου. Μάλλον θα ξαναπάω», είπε αργότερα στον δρόμο του γυρισμού φουλάροντας το αμάξι με 40 ευρώ βενζίνη- στην Ελλάδα θα της κόστιζε 70.
