Τέλος στον τροχό, τα σφραγίσματα και τις τεχνητές οδοντοστοιχίες υπόσχονται Αμερικανοί επιστήμονες, οι οποίοι βρήκαν τον τρόπο να αναπτύσσουν δόντια στο εργαστήριο.
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Όρεγκον με επικεφαλής τη Χρύσα Κιούση και τον Μαρκ Λιντ εντόπισαν το γονίδιο που ευθύνεται για την ανάπτυξη της αδαμαντίνης, του σκληρού εξωτερικού επιστρώματος των δοντιών που δεν μπορεί να αναδημιουργηθεί με φυσικό τρόπο όταν καταστρέφεται από την τερηδόνα. Άλλοι επιστήμονες αναπτύσσουν ήδη σε ζώα τα εσωτερικά μέρη των δοντιών, όμως χωρίς την επίστρωση της αδαμαντίνης. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών», το κενό αυτό μπορεί σήμερα να καλυφθεί.
Το γονίδιο
Οι ερευνητές εντόπισαν ένα γονίδιο (το Ctip2) που ελέγχει την ανάπτυξη της αδαμαντίνης παρατηρώντας ότι ποντίκια που γεννήθηκαν χωρίς αυτό έβγαζαν δόντια χωρίς επίστρωση αδαμαντίνης. Η αδαμαντίνη είναι ο σκληρότερος ιστός του σώματος και αρχίζει να σχηματίζεται όταν ο άνθρωπος είναι ακόμη έμβρυο. Εξειδικευμένα κύτταρα στο δόντι που ονομάζονται αδαμαντινοβλάστες σχηματίζουν την αδαμαντίνη απελευθερώνοντας μεταλλικές ενώσεις φωσφορικού ασβεστίου σε ένα είδος «σκαλωσιάς» από πρωτεΐνες που τις μετατρέπει σε ράβδους αδαμαντίνης. Όταν τα δόντια μας σχηματιστούν πλήρως, αναδύονται μέσα από τα ούλα ενώ τα κύτταρα που σχηματίζουν την αδαμαντίνη πεθαίνουν καθιστώντας αδύνατη την αναπαραγωγή της αργότερα. Για τα περισσότερα ζώα, αυτό δεν είναι πρόβλημα, όμως στους ανθρώπους οι μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και αμύλου που καταναλώνουν βοηθούν στην αύξηση βακτηριδίων και των οξέων που παράγουν στο στόμα μας. Τα οξέα αυτά σιγά σιγά διαλύουν την αδαμαντίνη σχηματίζοντας τερηδόνα και τελικά τρύπες στο δόντι. Αν δεν αντιμετωπιστούν οι κοιλότητες αυτές μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνες λοιμώξεις στον οργανισμό.
«Θα εξαλείψει την τερηδόνα»
«ΜΕΧΡΙ να εντοπίσουμε ότι το γονίδιο Ctip2 έχει πολλαπλή λειτουργία, δεν γνωρίζαμε τι ρύθμιζε την παραγωγή της αδαμαντίνης των δοντιών», λέει η δρ Χρύσα Κιούση. Ο έλεγχος του γονιδίου αυτού σε συνδυασμό με τη χρήση βλαστοκυττάρων μπορεί να καταστήσει πραγματική δυνατότητα την τεχνητή δημιουργία λειτουργικών δοντιών. Επίσης η γνώση αυτή μπορεί να είναι χρήσιμη για την ενίσχυση της υπάρχουσας αδαμαντίνης και για την επισκευή της, βάζοντας τέλος στην τερηδόνα και στην ανάγκη για σφραγίσματα. «Η αδαμαντίνη είναι ένα από τα πιο σκληρά επιστρώματα που υπάρχουν στη φύση. Αναπτύχθηκε για να δώσει στα σαρκοβόρα τα σκληρά και ανθεκτικά δόντια που χρειάζονταν για να επιβιώσουν», λέει η δρ Κιούση. «Χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά για να εφαρμοστούν τα ευρήματά μας σε ανθρώπους, όμως πιστεύουμε ότι θα λειτουργήσουν. Πρόκειται για μια εντελώς νέα προσέγγιση στην υγεία των δοντιών».
Πηγή: TA NEA
