«Είναι µια πανάρχαια διαδικασία η υποβύθιση της µιας πλάκας κάτω από την άλλη, αν µάλιστα αναλογιστούµε ότι ο Ειρηνικός Ωκεανός είναι ο παλαιότερος όλων και έχει ηλικία περίπου 180 µε 160 εκατοµµύρια χρόνια», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήµιο Αθηνών ∆ηµήτρης Παπανικολάου.
«Το όριο της πλάκας του Ειρηνικού ξεκινά από τον Βερίγγειο Πορθµό στα βόρεια, διέρχεται από την Ιαπωνία και φθάνει στα νότια µέχρι τη Νέα Ζηλανδία. Οµως δεν υποβυθίζεται κάτω από την ευρασιατική πλάκα ολόκληρο αυτό το κοµµάτι».
Υπάρχουν τµήµατα της πλάκας που σπάνε και µπορεί να έχουν µήκος 100, 200 ή και 300 χιλιόµετρα. Τα τµήµατα αυτά ολισθαίνουν στον µανδύα της Γης περισσότερο από 10 χιλιόµετρα κάτω από τον πυθµένα της θάλασσας.
Συνήθως το µέγεθος ενός σεισµού που προκαλείται από µια τέτοια διαδικασία έχει άµεση συνάρτηση µε το µέγεθος του τµήµατος της τεκτονικής πλάκας που σπάει και υποβυθίζεται.
Εχει υπολογιστεί πως σεισµοί µε µέγεθος από 6,5 ρίχτερ έως 7 ρίχτερ προκαλούνται από σπάσιµο τµήµατος πλάκας µε µήκος περίπου 100 χιλιόµετρα.
Αντιθέτως, οι σεισµοί µε µέγεθος 7,5 ρίχτερ έως 8 ρίχτερ προκαλούνται όταν το σπάσιµο φθάνει τα 200 χιλιόµετρα.
Σε µια τέτοια περίπτωση το µέγεθος της υποβύθισης µπορεί να φθάσει από 5 µέχρι 10 µέτρα.
Τέτοιου είδους ολίσθηση δεν µπορεί να συµβεί στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο. Σε σπάνιες περιπτώσεις έχει φθάσει 1-2 µέτρα. Και επειδή από την Ιαπωνία µέχρι τη χώρα µας µεσολαβούν άλλες τεκτονικές πλάκες, µε διαφορετικά πετρώµατα και άλλους ρυθµούς κίνησης και σύγκλισης, θεωρείται αδύνατο να υπάρξει σεισµική επίδραση στην Ελλάδα.
«Αντιθέτως, οι περιοχές µε τις οποίες εφάπτεται η πλάκα του Ειρηνικού θα επηρεαστούν για τις επόµενες δεκαετίες, καθώς θα αναδιαταχθεί η κίνηση των πλακών στα βόρεια και νότια», προσθέτει ο κ. ∆. Παπανικολάου.
Στον ελλαδικό χώρο δεν έχει καταγραφεί ποτέ σεισµός µε µέγεθος µεγαλύτερο από 8 βαθµούς της κλίµακας Ρίχτερ. Εκτιµάται όµως ότι ένας τόσο δυνατός σεισµός ίσως να είχε συµβεί τον 4ο αιώνα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και είχε ως αποτέλεσµα την ανύψωση της ανατολικής πλευράς της Κρήτης.
Η τεκτονική πλάκα του Ειρηνικού δηµιουργήθηκε πολύ πριν από 120 εκατοµµύρια χρόνια
«Το µόνο που έσπασε ήταν µια γλάστρα»
«Για δύο λεπτά η γη έτρεµε. Νόµιζα πως θα έπεφταν τα πάντα µέσα στο σπίτι. Τελικά το µόνο που έσπασε ήταν µια γλάστρα που την είχα ξεχάσει στην άκρη της βιβλιοθήκης». Η κ. Κατερίνα Νάγκαγια ζει στην Ιαπωνία 30 χρόνια. Αφησε την οικογένειά της στην Ξάνθη και βρέθηκε στο Καβασάκι, 20 χιλιόµετρα µακριά από το Τόκιο. «Από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο από την πρώτη στιγµή µάς ενηµερώνουν οι Αρχές τι πρέπει να κάνουµε. Ευτυχώς στην περιοχή µας οι ζηµιές είναι περιορισµένες, αν και το τσουνάµι αναµένεται να χτυπήσει τον νοµό µας σε λίγη ώρα όπως µας ενηµερώνουν», λέει στα «ΝΕΑ» µε φοβερή ψυχραιµία η κ. Νάγκαγια. Ο ιάπωνας σύζυγός της άλλαξε το όνοµά του, βαπτίστηκε Ιωάννης και είναι ο ιερέας της ορθόδοξης εκκλησίας στο Τόκιο. «Λόγω του σεισµού σταµάτησε η κίνηση όλων των τρένων και του Μετρό. Αυτό προκάλεσε κυκλοφοριακό κοµφούζιο».
Οπως ενηµέρωσε τις ελληνικές Αρχές, ο έλληνας πρεσβευτής στην Ιαπωνία Νικόλαος Τσαµαδός δεν υπάρχουν συµπατριώτες µας ανάµεσα στα θύµατα ή τους τραυµατίες. Ο κ. Τσαµαδός έκανε λόγο για εικόνες «Αποκάλυψης». Μικρές υλικές ζηµιές υπέστη το κτίριο της πρεσβείας, αλλά και η κατοικία του πρεσβευτή.
Ωρες προτού συµβεί ο σεισµός προσγειώθηκε στη Θεσσαλονίκη ηκ.
Φαίη Σαββαΐδη, που µένει στο Τόκιο 21 χρόνια. Στο άκουσµα της είδησης της ήρθαν οι εικόνες που είχε ζήσει από τον σεισµό του ‘95 στο Κόµπε. «Μίλησα αµέσως µε τον γιο µου, τον Σάββα που είναι 11 χρονών. Ο µικρός µόλις είχε σχολάσει από το σχολείο και έπαιζε µε φίλους του.
''Μαµά, δεν κατάλαβα τίποτα'', µου είπε ο µικρός. Ευτυχώς οι ζηµιές στην περιοχή µας είναι περιορισµένες».
«Το πάτωµα του γραφείου κουνιόταν για δύο λεπτά. Αλλά όλοι ήταν πολύ ψύχραιµοι», λέει ο Νίκος Στάντζος. Ο σεισµός τον βρήκε στη δουλειά. Στην επιχείρηση που εργάζεται ο 30χρονος Ελληνας, κάθε υπάλληλος έχει κάτω από το γραφείο του ένα βαλιτσάκι επιβίωσης σε περίπτωση σεισµού, µε φακό, ξηρά τροφή, νερό και κράνος. Ενας συνάδελφός του µε εκπαίδευση σε πρώτες βοήθειες οργανώνει την έξοδο του προσωπικού από το κτίριο.
«Πραγµατικά ευχαριστώ τονΘεό που είµαι ζωντανή», δήλωσε στα «ΝΕΑ» η Αιµιλία ∆αµίγου, λίγες ώρες µετά τον µεγάλο σεισµό που έπληξε την Ιαπωνία. Η Ελληνίδα, η οποία εργάζεται ως σχεδιάστριαιστοσελίδων, κατοικεί στο Τόκιο. «Ο σεισµός κλιµακώθηκε σταδιακά, ξεκίνησε ήπια και στη συνέχεια νοµίζαµε πως δεν θα τελείωνε ποτέ. Οταν άρχισε, σκέφτηκα πωςαυτό που συµβαίνει είναιπολύ επικίνδυνο, παρ’ όλο πουη Ιαπωνία είναισυνηθισµένη στους σεισµούς. Ηµουν στο δωµάτιο και δεν µπορούσα να σταθώ όρθια ούτε κλάσµα του δευτερολέπτου. Καιόσο συνέχιζενα κουνά τόσο πιο εφιαλτικό γινόταν.
Φανταστείτε πως για τρεις ώρες µετά κουνιόµασταν ακόµη και στο Τόκιο. Εχουν περάσει τουλάχιστον πέντε ώρες κι ακόµη έχω τροµερό πονοκέφαλο και νιώθω ζαλάδα», περιγράφει η Αιµιλία.
φανταστείτε ότι για τρεις ώρες µετά κουνιόµασταν ακόµη και στο τόκιο. άρχισε ήπια και στη συνέχεια νοµίζαµε πως δεν θα τελείωνε ποτέ
Δεν κινδυνεύει ελληνικό πλοίο
Καµία αναφορά για ελληνικό πλοίο ή πλοίο ελληνικών συµφερόντων που βρισκόταν σε κίνδυνο στην περιοχή των βορειοανατολικών ακτών της ίαπωνίας – όπου χτύπησε το τσουνάµι – δεν υπήρχε έως χθες. το ενιαίο Κέντρο Συντονισµού ερευνας και ∆ιάσωσης του υπουργείου Θαλασσίων υποθέσεων, Νήσων και άλιείας παρακολουθούσε την εξέλιξη του φαινοµένου. Ωστόσο, όπως τονίστηκε στα «Νεά», τόσο στην περιοχή του λιµανιού Σεντάι που επλήγη από τα κύµατα όσο και στην ευρύτερη περιοχή δεν υπήρχε πρόβληµα ή κίνδυνος για ελληνικά πλοία.
«Τροµάξαµε όταν µετρήσαµε το ύψος των κυµάτων»
ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ύψη κύµατος από το 2004, από τότε που τοποθετήθηκαν στον Ειρηνικό, κατέγραψαν τα ειδικά όργανα µέτρησηςτσουνάµι λίγες ώρες µετάτον σεισµό µεγέθους 8,9βαθµών ρίχτερ στηνΙαπωνία. Οπωςαναφέρει στα «ΝΕΑ» ο δρ Κώστας Συνολά κης, διευθυντής του ΕλληνικούΚέντρουΘαλασσίων Ερευνών και ειδικός στα τσουνάµι, «οι µετρήσεις των τσουναµογράφων έχουνθορυβήσει τους πάντεςκαθώς έχουν καταγράψει τριπλάσιο ύψος κύµατοςαπό την περίπτωση της Χιλής σχεδόν έναν χρόνο πριν.
Πρόκειταιγια τοµεγαλύτερο τσουνάµι που έχει χτυπήσει τηνΙαπωνίατον τελευταίο αιώνα». Απότις µετρήσεις που πραγµατοποιήθηκαν χθες προκύπτει ότι τοµεγαλύτερο ύψος καταγράφηκε στο Οφουνάτο στα 3,29µέτρα καιακολούθησεη περιοχή Χανασάκι στα 2,82 µ. «Σε παγκόσµιο επίπεδο, σίγουρα το τσουνάµι της Ινδονησίας ήταν µεγαλύτερο. Βέβαια, οι τσουναµογράφοι πουτοποθετήθηκαν το 2004στον Ειρηνικό είναι καινούργια όργανα και δεν γνωρίζουµε αν έχουν ελεγχθεί επαρκώς για την ακρίβειά τους», επισηµαίνει ο κ. Συνολάκης.
Το 2010, µε τον σεισµό της Χιλής, µεγέθους και αυτός 8,9 βαθµών της κλίµακας ρίχτερ, το τσουνάµι ξεκίνησε τοπικά από τη Χιλή, έφτασε στην Καλιφόρνια, τη Χαβάη, πέρασε από τα νησιά του Ειρηνικού και κατέληξεστην Ιαπωνία. Σύµφωνα µε την αµερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατµόσφαιρας (NOAA), που είναι ο αρµόδιος φορέας για την πρόγνωση του ύψους των τσουνάµιστις ΗΠΑ, στο κόκκινο όσον αφορά τις πληµµύρες που µπορεί να προκληθούν βρίσκονται δύο παραλιακές περιοχές στηνΑλάσκα, πέντεστη Χαβάη(ανάµεσά τουςκαι το Περλ Χάρµπορ) και δύο στην Καλιφόρνια (Κρέσεντ Σίτι και Γιουρίκα).
Πέρααπότιςκαταγραφές στους τσουναµογράφους, τους ειδικούςπροβληµατίζει το γεγονός ότι δύο ηµέρες πριν απότα 8,9 ρίχτερ στην ίδια ακριβώς περιοχή της Ιαπωνίας είχε εκδηλωθεί σεισµική δόνηση µεγέθους 7,2 ρίχτερ.«Αυτό είναι έναπάρα πολύ σπάνιο γεγονός και οι σεισµολόγοι θα πρέπει να ξανανοίξουν τα βιβλία τους για νακαταλάβουν τι ακριβώς έχεισυµβεί στη συγκεκριµένη περίπτωση.
Κάτι ακόµα που πιθανότατα προβληµατίζει είναι ότι το εστιακό βάθος είναιιδιαίτερα µικρό για τόσοµεγάλο σεισµό», επισηµαίνει ο δρ Κώστας Συνολάκης.
ΠΗΓΗ: TA NEA
